พระครูพิพัฒน์วิทยาคม (เจริญ ฐานยุตฺโต)
นามเดิม
เจริญ นามสกุล สารักษ์ เกิดเมื่อวันที่ ๗ เดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๐๔ ที่บ้านหนองวัวซอ
อุดรธานี บิดาเดิมเป็นชาวอุบลราชธานีชื่อ นายสงวน สารักษ์
มารดาเป็นชาวบ้านเชียงหวาง อำเภอเพ็ญ อุดรธานี ชื่อนางฮวด สารักษ์
เชื้อสายทางบิดาเป็นชาวอุบลราชธานีโดยกำเนิดเกี่ยวพันเป็นลูกหลานเจ้าคุณพระอุบาลีคุณูปมาจารย์
(จันทร์ สิริจนฺโท) วัดบรมนิวาส กรุงเทพฯ และหลวงปู่บุญมา ฐิตเปโม วัดสิริสาลวัน
หนองวัวลำภู มีพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน ๑๐ คนเป็นชาย ๘ คน หญิง ๒ คน เป็นคนที่
๖
บรรพชาเป็นสามเณร ณ วัดบุญญานุสรณ์ อำเภอหนองวัวซอ อุดรธานี มีพระครูประสิทธิ์คณานุการ
อดีตเจ้าคณะอำเภอหนองวัวซอ ธรรมยุต เป็นพระอุปัชฌาย์
ขณะเป็นสามเณรได้สนใจศึกษาหัดอ่านเขียนคัมภีร์ใบลานอักษรธรรมอีสานกับพ่อใหญ่มั่นผู้เฒ่าที่ปราชญ์ชาวบ้านซึ่งสามารถอ่านเขียนและจารอักษรธรรมอีสานได้
และท่านผู้นี้เป็นฆราวาสที่มีอาคมด้วย จึงได้เรียนอักษรธรรมและอาคมบ้างพอประมาณ
ต่อมาจึงสามารถอ่านเขียนอักษรธรรมล้านนาและอักษรไทยน้อยได้จนแตกฉานและสามารถจารหนังสือใบลานได้ตั้งแต่บรรพชาไม่ถึง
๒ พรรษา ความที่ไม่เข้าใจว่าทำไมชาวบ้านจึงนับถือภูตผีปีศาจ
จึงศึกษาถึงที่มาที่ไปจนผ่านไปหลายปีจึงทราบได้ว่าพระพุทธเจ้าทรงให้เลิกนับถือสิ่งเหล่านั้นและให้ถือพระรัตนตรัยแทน
จึงเริ่มสนใจในวิชาพุทธาคมและเริ่มศึกษาควบคู่ไปกับการศึกษาข้อความในคัมภีร์ซึ่งต่อมาทำให้เป็นผู้มีความรอบรู้ในเรื่องพระคัมภีร์อย่างหลากหลายไม่ว่าจะเป็นเรื่องพระสูตร
เรื่องราวในทางธรรมะต่างๆ ตำรายาแผนไทยโบราณ ตำราดวงชะตา ตำราลงอักขระปลุกเสกต่างๆ
ซึ่งได้ศึกษาพอประมาณ
ต่อมา
จึงได้ถวายตัวเป็นศิษย์พระอาจารย์สมพงษ์หรือพระธรรมสังวร วัดพระพุทธบาทบัวบก
อำเภอบ้านผือ อุดรธานีเรียนวิชาลงตะกรุดโทนและวิชารักษาคนผู้ถูกมนต์ทำร้ายเป็นต้น
และอาศัยอยู่กับหลวงปู่โถน พระครูสถิตธรรมรัตน์ วัดโสกแจ อำเภอกุดจับ อุดรธานี
ได้เรียนวิชาลงตะกรุดหกกษัตริย์ และกบตายคารู และลงนะหน้าทอง และอีกหลายอย่าง
เป็นสามเณรอุปัฏฐากอยู่กับหลวงปู่ขาว อนาลโย วัดถ้ำกลองเพล หนองบัวลำภู
เป็นต้น
หลวงปู่โถน พระครูสถิตธรรมรัตน์
หลวงปู่ขาว อนาลโย วัดถ้ำกลองเพล หนองบัวลำภู
เมื่ออายุ
๒๐ ปีบริบูรณ์ ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ ณ วัดป่าสามัคคีอุปถัมภ์ อำเภอบึงกาฬ
จังหวัดหนองคาย โดยมีท่านพระครูสิริธรรมวัฒน์ (หลวงพ่อทองพูล สิริกาโม)เป็นพระอุปัชฌาย์ พระครูวินัยกิตติโสภณ
เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระครูสุนทรนวกิจ
วัดอรุณรังษี เป็นพระอนุสวนาจารย์ ได้ฉายาว่า “ฐานยุตฺโต”
ในคณะ ธรรมยุต
พระครูสิริธรรมวัฒน์ (หลวงพ่อทองพูล สิริกาโม)
เมื่ออุปสมบทแล้วได้ไปจำพรรษาอยู่กับพระญาณสิทธาจารย์ (หลวงปู่เมตตาหลวง)
วัดเทพพิทักษ์ปุณณาราม อำเภอปากช่อง นครราชสีมา หลวงปู่ให้เรียนเอาวิชาเมตตาหลวง
ตำราเลขยันต์ คาถาลงตะกรุดโทน แคล้วคลาด ยันต์ตรีนิสิงเห และสอนให้บริกรรมธาตุ ดิน
น้ำ ลม ไฟ นะ มะ พะ ทะ
หลายปีต่อมาขณะจำพรรษาอยู่วัดป่าพรรณนานิคม ได้พบหลวงปู่สาม อกิญจโน
วัดป่าไตรวิเวก จังหวัดสุรินทร์
พระญาณสิทธาจารย์ (หลวงปู่เมตตาหลวง)
วัดเทพพิทักษ์ปุณณาราม อำเภอปากช่อง นครราชสีมา
เมื่อหลวงปู่บุญมา ฐิตเปโม วัดสิริสาลวัน หนองบัวลำภู มรณภาพลง
ได้มางานพระราชทานเพลิงศพท่านและได้รับนิมนต์ให้อยู่ต่อ ต่อมาพระครูพุทธศาสโนวาท
(ชาลี) เจ้าอาวาสวัดศรีสว่าง (ชื่อวัดในขณะนั้น) ถึงแก่มรณภาพลง
จึงได้อยู่ช่วยงานศพจนแล้วเสร็จ ชาวบ้านจึงอาราธนาให้จำพรรษาที่วัดนั้น
และขอให้ช่วยพัฒนาวัดด้วยเพราะเป็นวัดในอำเภอบ้านเกิด
จนกระทั่งได้รับแต่งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส ต่อมาเปลี่ยนชื่อวัดศรีสว่างเป็น
วัดโนนสว่าง และจำพรรษาอยู่จนปัจจุบัน ตั้งแต่มาช่วยพัฒนาอารามแห่งนี้ก็เจริญ
รุ่งเรืองขึ้นตามลำดับ
พระครูพิพัฒน์วิทยาคมก็ได้ใช้สรรพวิชาพุทธาคมที่ได้เล่าเรียนมาตั้งแต่เป็นสามเณรช่วยสงเคราะห์ชาวบ้านและพุทธศาสนิกชนทั่วไปตามกำลังที่มี
ส่วนการสร้างวัตถุมงคลและปลุกเสกวัตถุมงคลนั้นได้ทำตามตำหรับวิชาผึ้งพันน้ำมันหมื่น
จนทำให้วัตถุมงคลเข้มขลังศักดิ์สิทธิ์ควรแก่การนำไปสักการะบูชา ผู้สืบสานตำหรับวิชาพุทธาคมอีสานโบราณผึ้งพัน น้ำมันหมื่น
ในการปลุกเสกวัตถุมงคลของพระครูพิพัฒน์วิทยาคม
ในขณะปลุกเสกนั้น จะต้องนั่งบนอาสนะที่หล่อด้วยขี้ผึ้งแท้หนัก ๔๐,๐๐๐ หรือ
๔๘ กิโลกรัม และบริกรรมธาตุและพระคาถาด้วยลูกประคำงาช้างจำนวน ๒๑๖ ลูก
และสิ่งที่ขาดไม่ได้ในการพิธีศักดิ์สิทธิ์นี้คือ ครุภัณฑ์
ซึ่งก็คือเครื่องบูชาพระรัตนตรัยชุดใหญ่
อันประกอบด้วยเครื่องบูชาตามตำหรับโบราณหลายชนิดเช่น เครื่องพัน
หมายถึงจำนวนละพันชิ้น และน้ำมันหมื่น อันได้แก่น้ำมันหลายชนิดเช่นน้ำมันงา
หรือน้ำมันยางแบบโบราณแท้
ซึ่งทั้งหมดทั้งนั้นก็ คือเครื่องบูชาพระรัตนตรัย พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์
ตั้งแต่สมัยโบราณ กล่าวกันสืบๆมาว่า
ครูบาอาจารย์ผู้ทรงวิทยาคมสายอีสานโบราณจนถึงผู้ทรงวิทยาคมทางฝั่งลาวหากจะเรียนสรรพวิทยาคมต่างๆ
หรือจะลงประจุคาถาอาคมลงในวัตถุมงคลที่สร้างขึ้นนั้น
ต้องแต่งเครื่องบูชาด้วยเครื่องบูชาที่เรียกว่า ผึ้งพัน น้ำมันหมื่นเท่านั้น
เมื่อแต่งเครื่องบูชาแล้วจึงเริ่มทำพิธีมหาพุทธาภิเษก และลงประจุอาคม
ที่สำคัญต้องกระทำการในวันบุญมหาชาติเท่านั้น
จึงจะได้วัตถุมงคลที่ศักดิ์สิทธิ์เข้มขลังมีอานุภาพเต็มเปี่ยมไปด้วยพุทธานุภาพ
ธรรมานุภาพและสังฆานุภาพ
ผึ้งพัน
ประกอบด้วยเทียนขี้ผึ้งแท้ หนึ่งพันเล่ม ธูปพันดอก เมี่ยงหมากพันชุด บุหรี่พันมวน
ดอกไม้ประกอบด้วย ดอกผักตบ ดอกบัวหลวง ดอกอัญชัน ดอกปีบ (ดอกก้านของ) ดอกโสน
(ใช้ลำโสนมาแต่งเป็นดอกไม้) ดอกคัดเค้า
ขันบายศรี ข้าวเหนียวปั้นพันก้อน
กรวยกระทงใบฝรั่งพันกรวย เงินพันบาท ธงช่อ ธงหาง ข้าวคั่วตอกแตก
จัดให้ได้อย่างละพัน พอสังเขปเท่านี้ และมีอีกหลายชนิดที่ไม่ขอกล่าวถึง
น้ำมันหมื่น โบราณใช้น้ำมันยาง หรือน้ำมันงาหนักหนึ่งหมื่น
ใส่กระปุกหรือขวดแก้ว ทุกอย่างที่กล่าวใส่ลงในภาชนะพานโตก หรือภาชนะจักสานขนาดใหญ่
ส่วนเทียนขี้ผึ้งห่อรวมกันไว้ด้วยผ้าขาวแล้วพันด้วยด้ายฝ้ายดิบสีขาว
ทุกอย่างรวมเรียกว่า ครุภัณฑ์ เป็นเครื่องบูชาพระพุทธเจ้า
นี่คือที่มาของคำว่าผึ้งพัน
น้ำมันหมื่นที่พระครูพิพัฒน์วิทยาคมใช้เป็นเครื่องบูชาพระธรรมในการพิธีพุทธาภิเษกของวัดโนนสว่างตั้งแต่อดีตจนปัจจุบัน
พิธีพุทธาภิเษกของวัดโนนสว่างนั้น
จะมีตำราสวดพุทธาภิเษกเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของพระครูพิพัฒน์วิทยา เป็นสมุดไทย ๑
ชุดมีจำนวน ๔ เล่มใหญ่ มีชุดที่เป็นอักษรธรรมเขียนด้วยลายมือท่านเอง
และชุดที่พิมพ์ด้วยอักษรไทย
ซึ่งเนื้อหาจะประกอบด้วยพระคาถามากมายเป็นเอกลักษณะเฉพาะ
จึงสรุปได้ว่า พิธีพุทธาภิเษกจะต้องดำเนินไปด้วยความเข้มขลังศักดิ์สิทธิ์
และถูกต้องตามระเบียบแบบแผนตามแนวทางของผู้ทรงวิทยาคมอีสานโบราณ
“เส็งกลองกิ่ง” เป็นประเพณีปฏิบัติโบราณอย่างหนึ่งที่ชาวอีสานนิยมละเล่นและแข่งขันกันในงานบุญ
"เส็ง" หมายถึงการแข่งขัน
“กลองกิ่ง” เป็นกลองที่จัดทำขึ้นมาเพื่อตีประโคมให้เกิดเสียงดัง ต่อมาได้มีการนำมาประชันหาความเด่นว่ากลองคู่ใดจะมีเสียงดังกว่ากลองอื่นๆ จนเกิดเป็นการแข่งขันเอาแพ้เอาชนะเอาชื่อเสียงให้กับวัดหรือหมู่บ้าน
ต่อมาเมื่อเข้าสู่ยุคสมัยใหม่ไม่ค่อยเข้าวัดทำให้ประเพณีดังกล่าวได้ถูกลืมเลือนจนเกือบจะสูญพันธ์ โชคดีที่หลวงพ่อเจริญท่านได้เข้ามาช้อนอนุรักษ์ไว้ให้คนรุ่นใหม่หรือคนรุ่นเก่าที่ไม่เห็นคุณค่าได้ชม ได้ศึกษากัน
สมณศักดิ์และหน้าที่การงานทางคณะสงฆ์
วันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2532
ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดโนนสว่าง
วันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2537
ได้รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตร
เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ชั้นตรี
มีราชทินนามที่ พระครูพิพัฒน์วิทยาคม
วันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2542
เป็นเจ้าคณะตำบลหมากหญ้า ธรรมยุต
วันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2542
ได้รับเลื่อนสมณศักดิ์เป็นเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ เจ้าคณะตำบลชั้นโท
วันที่ 19
พฤศจิกายน พ.ศ. 2543 เป็นกรรมการตรวจธรรมสนามหลวง
ผลงานที่ปรากฏแก่พุทธศาสนิกชนทั่วไป
1.
มีการฝึกอบรมการปฏิบัติธรรมนั่งสมาธิแก่เยาวชนและพุทธศาสนิกชนทั่วไป
2.
จัดให้มีการบวชชีพราหมณ์ในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
และมีผู้เข้าร่วมการบวชชีพราหมณ์เพื่อรักษาศีลและปฏิบัติธรรมเป็นจำนวนมาก
3. มีการเทศน์อบรมธรรมในวันธรรมสาวนะแก่พระภิกษุสามเณร และพุทธศาสนิกชนทั่วไป
ตลอดถึงเยาวชนเพื่อให้ทราบข้อธรรมในการที่จะปฏิบัติตนให้ห่างไกลจากยาเสพติดและอบายมุขต่าง
ๆ
4.
ได้ฟื้นฟูวัฒนธรรมอีสานโดยให้มีการดำรงและอนุรักษ์ไว้ซึ่งประเพณีดั้งเดิมของชาวอีสานตามหลักฮีต
12 ครอง 14 เช่น ประเพณีบุญพระเวสสันดรตามหลักโบราณของอีสาน เป็นต้น
5.
โน้มน้าวให้เยาวชนมีส่วนร่วมในกิจกรรมของวัด เช่น
จัดให้มีคณะตีกลองยาวไปแสดงในเทศกาลบุญต่าง ๆ
อันเป็นการเสริมสร้างความสมัครสมานสามัคคีในกลุ่มเยาวชนและเสริมสร้างรายได้พิเศษให้แก่เยาวชนเหล่านั้น
6.
มีการส่งเสริมการขับร้องสารภัญญะและการแข่งขันกลองกริ่งซึ่งเป็นประเพณีโบราณของชาวอีสานโดยจัดให้มีการประกวดการขับร้องสารภัญญะและการแข่งขันตีกลองกริ่งในวันออกพรรษาทุก
ๆ ปี มีโล่เกีรยติยศพร้อมเงินสดและใบประกาศนียบัตร
7.
มีการส่งเสริมให้เลิกดื่มสุราและงดยาเสพติดโดยการสาบานตนต่อหน้าพระประธานและดื่มน้ำพุทธมนต์
8. สืบสานวัฒนธรรมประเพณีการทอดกฐินแบบจุลกฐิน
ซึ่งนับวันจะหาดูได้ยากในปัจจุบันโดยงานประเพณีนี้ได้มีการจัดขบวนแห่เพื่อให้ทราบถึงขั้นตอนต่าง
ๆ ตามลำดับของงานจุลกฐิน
9. งานบุญประเพณีตามเทศบาลต่าง ๆ
ที่ทางวัดได้จัดขึ้น
ได้เป็นศูนย์รวมใจและก่อให้เกิดความสามัคคีของประชาชนในท้องถิ่น
รวมทั้งประชาชนโดยทั่วไปและชาวต่างชาติ
10.
ได้จัดให้มีการฟื้นฟูการศึกษาด้านอักษรศาสตร์ โดยเฉพาะอักษรโบราณ เช่น
อักษรไทยน้อย อักษรธรรมอีสาน อักษรธรรมล้านนา และอักษรขอม เป็นต้น
ซึ่งท่านเป็นผู้มีความสามารถในการอ่านเขียนอักษรเหล่านั้นอย่างดี
และฝึกสอนให้พระภิกษุสามเณร
ตลอดถึงศาสนิกชนที่สนใจให้ได้เรียนจนชำนาญเป็นจำนวนมาก สามารถอ่านเขียน
และจดจารลงในแผ่นใบลานได้ อันเป็นการสืบทอดพระพุทธศาสนาอีกอย่างหนึ่ง
11. เผยแพร่พระพุทธศาสนา โดยยึดหลักตามศาสนาธรรมขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือ
ให้นับถือพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ให้ละเว้นประเพณีถือภูตผีบูชายัญนอกศาสนา
สอนให้เข้าใจหลักแห่งพุทธศาสนาที่แท้จริง
ชักชวนเข้ามาเป็นพุทธมามกะเป็นจำนวนมาก
พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นของดีรักษาตัวเราทุกคน
"พุทธัง สะระณัง คัจฉามิ ธัมมัง สะระณัง คัจฉามิ สังฆัง สะระณัง คัจฉามิ"
หมั่นทำบุญรักษาศีล เพื่อหนทางไปสวรรค์
พระครูพิพัฒน์วิทยาคม (หลวงพ่อเจริญ ฐานยุตโต) วัดโนนสว่าง ตำบลหมากหญ้า อำเภอหนองวัวซอ จังหวัดอุดรธานี.
